Alfa lipoik asit, her hücrede doğal olarak bulunan ve vücudun normal fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için ihtiyaç duyulan enerjinin üretilmesinde kullanılan bir yağ asididir. Kısaca glikozun (kan şekeri) enerjiye dönüştürülmesini sağlar. Lipoik asit, tioktik asit ve ALA olarak da bilinir. Hem suda hem de yağ da çözünen bir antioksidan olan alfa lipoik asit şeker hastaları bakımından oldukça önemlidir. Çünkü kan şekerini düşürücü etkisi bulunan bu antioksidan, şeker hastalığını nedeniyle görülen kaşıntı, karıncalanma, bacak ve kollarda uyuşma ile sinir hasarını önler.
Alfa Lipoik Asidin Faydaları
Bir antioksidan olan alfa lipoik asidi diğer antioksidanlardan ayıran en önemli özelliği suda ve yağda çözünebilmesidir. Ayrıca kullanılan C vitamini ve glutatyon gibi diğer antioksidanları kullanıldıktan sonra geri dönüştürebilmektedir. Oksijen taşıyıcı olarak rol oynayan glutatyon vücudun potansiyel zararlı maddelerden kurtulabilmesi için özellikle önemlidir.
Periferal Nöropati: Merkezi sinir sistemi ile beyin arasındaki ağı etkileyen bir durum olan “periferal nöropati” yaralanma sonucu meydana gelebileceği gibi şeker hastalığının, alkolizmin, tiroid bezi sorunlarının ve böbrek yetmezliğinin bir sonucu olarak yaşanabilir. Belirtileri el ve ayaklarda yaşanan geçici uyuşma, karıncalanma ve kas güçsüzlüğüdür. İlerleyen vakalarda kas kaybı, yanma hissiyle birlikte görülen ağrılar, sindirim zorluklarına neden olur. Son yıllarda yapılan araştırmalar alfa lipoik asidin hücrelere girerek sinir hasarını yavaşlattığını ve periferal nöropatinin belirtilerinin ilerleyişini önemli oranda engellediği ortaya koymaktadır.
Beyin Fonksiyonları: Alfa linoik asidin suda ve yağda çözünebilmesi ona diğer antioksidanlara göre “seyahat avantajı” sağlamaktadır. Bu nedenle beyinde bulunan çok ince damarlardan geçerek yapısal hücrelere daha kolay ulaşak beyin ve sinir dokusunu serbest radikallerin tahribatına karşı korur. Günümüzde araştırmacılar alfa lipik asidin bunama ve diper beyin hastalıkların da nasıl kullanılabileceği üzerine yoğunlaşmışlardır.
Diğer Kullanım Alanları: Alfa lipoik asit genel olarak katarakt, glokom, multipl skleroz, yanan ağız sendromu ve Alzheimer hastalığı ile mücadele eden hastalara önerilmektedir ancak bu sağlık sorunlarına iyi gelip gelmediği konusunda net bir bilgi için daha fazla bilimsel araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.
Bir çalışmada içerisinde %5 oranında alfa lipoik asit bulunan kremlerin güneşin neden olduğu cilt kırışıklıklarının görünümlerini hafiflettiği sonucu elde edilmiştir.
Alfa Lipoik Asit İçeren Yiyecekler
Sağlıklıysanız vücudunuz ihtiyaç duyduğu miktarda alfa lipoik asit üretme kabiliyetine sahiptir. Ancak çeşitli hastalıklar nedeniyle ekstra alfa lipoik asit almanız gerekiyorsa doktorunuzun önerisiyle takviye olarak kullanabilirsiniz. Alfa lipoik asit kapsül formunda ve iğneyle vücuda enjekte edilmek suretiyle alınabilmektedir. Ayrıca alfa lipoik asit içeren yiyecekleri daha sık tüketerek tedavinize destek olabilirsiniz.
brokoli, ıspanak, domates, bezelye, lahana ve pazı sebzeler ile kırmızı et, ve organ etleri (sakatat) ve maya alfa lipoik olarak zengin besinler arasındadır.
Ne Kadar Alfa Lipoik Asit Alınmalı?
Bu konuda belirlenmiş bir rakam bulunmuyor ancak önerilen miktar günlük olarak 20 – 50 mg arasında. Şeker hastalarında görülen nöropati tedavisinde ise bu rakam bölünmüş dozlar halinde 200 – 300 mg’a kadar çıkabiliyor. Alfa lipoik asit tabletleri ise 30 – 100 mg arasında değişmekte. Vücudun alfa lipoik asidi 800 mg’a kadar tolere edebileceği belirtiliyor. Ancak dozaj aşımında kaşıntı, baş ve kas ağrıları gibi yan etkiler yaşanabileceği için takviye şeklinde tüketmeye başlamadan önce doktorunuza danışınız.
Uyarılar, Önlemler
Alfa lipoik asit kan şekerini düşürebilir, bu nedenle şeker hastaları ve kan şekeri düşük olanlar doktor kontrolünde kullanmalıdır.
Yeterli oranda B1 vitamini (thiamin) almayanların alfa lipoik asit takviyesi kullanmaları önerilmemektedir. B1 vitamini eksikliği çoğunlukla uzun dönemli alkol tüketimi nedeniyle görülmektedir.
Gebelik ve emzirme dönemlerindeki etkisi üzerine yeterli bilgi bulunmadığından bu gibi hassas dönemlerde takviye olarak tüketilmesi önerilmez.
Şeker hastalığı ilaçları, kemoterapi ilaçları ve tiroid ilaçları ile etkileşime geçerek yan etkilere yol açabilir. Bu hastalıklardan birini yaşıyorsanız ve ilaç tedavisi görüyorsanız alfa lipoik asit kullanımı hakkında doktorunuza danışmalısınız.
Yorum yap